İngiliz-Türk Eğitim Sistemi Karşılaştırılması

Birleşik Krallık’ı oluşturan dört ülkenin hepsinde aynı eğitim sistemi uygulanmasına rağmen sadece İskoçya’daki eğitim sitemi küçük farklılıklar gösterir. Birleşik Krallık’ta ilköğretim, orta öğretim tek bir zorunlu “okul eğitimi” adı altında birleştirilmiştir. Bütün eğitim hayatı 3 aşamaya ayrılmıştır.

İNGİLİZ EĞİTİM SİSTEMİ

Genel olarak bir değerlendirme yapmak gerekirse burada Key Stage 1-2-3 seviyelerinde verilen eğitim Türkiye ile karşılaştırdığımızda gerçekten çok hafif kalıyor. Eğitimde öğrenci katılımı ve öğrenci becerileri ön planda. Ayrıca burada Türkiye’den farklı olarak öğretmenler öğrencilere sınav yapıp not vermiyor. Öğrenciler sınav olarak Key Stage 1-2-3 eğitimlerinin her birinin sonunda SAT (Standart Attainment Tests) denilen ülke geneli sınavlara giriyorlar ama burada öğrencilerin seviyeleri değil, okulların başarıları ölçülüyor. Başarısız olan okullar uyarılıyor. Okullarda öğretmenler sınav yapıyor ama not karşılığı yok, sadece öğrencinin durumunu görmek için. Bundan dolayı öğrenciler için sınıfta kalma diye bir şey de yok. Öğrenci dersine çalışmıyorsa veya istenilen aktiviteleri yapmıyorsa, uyararak, ailesiyle konuşarak veya kurallar çerçevesinde ceza vererek katılımını sağlayacaksınız. Bunun dışında öğretmenin çok fazla yaptırım gücü yok.

Ayrıca iyi bir karşılaştırma veya değerlendirme yapmak için öğrencileri sınıfa göre değil de yaşa göre değerlendirmekte fayda var. Çünkü İngiltere’de zorunlu eğitimin 5 yaşında, Türkiye’de ise 7 yaşında başladığını düşünürsek tahminen burada 9.sınıftaki bir öğrenci yaş olarak Türkiye’de ilköğretimin 7.sınıfında oluyor.

Bu ülkede çocuk hakları çok önemli. Çocuğun ister öğretmeni olun ister ailesi olun çocuğa kesinlikle fiziki ve psikolojik şiddet uygulayamazsınız. Yani ilköğretimden itibaren çocuklara, onlara karşı yapılabilecek olan herhangi bir fiziksel veya psikolojik müdahalede hemen çocuk ve aile ile ilgili sosyal hizmetleri aramaları konusunda eğitim veriliyor. Ailenin çocuğa karşı uygulamış oldukları bir şiddette sosyal hizmetler çocuğu ailenin elinden rahatlıkla alabilme yetkisine sahip. Çocuklarda küçük yaştan itibaren haklarını öğrendikleri için anne-babası olsun öğretmeni olsun fark etmez onları şikayet etmekle tehdit edebiliyor. Bu kuralla ilgili doğru yönler var, çünkü özellikle bu tür yabancı ülkelerde çocuk istismarı ve çocuğa uygulanan fiziksel şiddet üst boyutlarda. Bu nedenle çocukları koruyucu çok kesin ve katı kurallar var, kanunların asıl çıkma sebebi de bu. Ama küçük yaştaki çocuklara bu kadar hakkı verdikten sonra da onlara oyuncak olmak bu işin bir çıkmazı. Bundan dolayı da buradaki öğrenciler çok özgür, çok sorumsuz ve başına buyruk. Bu da ister istemez buradaki eğitimde seviyeyi düşürüyor.

Burada asıl eğitim “Key Stage 4″ ile başlıyor. “Key Stage 4″ öğrencilere üniversite yolunun açılacağı bir dönem olduğu için bu dönemde girilecek olan sınavlarda çok büyük önem taşıyor. Bu 14-16 yaşları arasını kapsayan iki yıllık bir süreç. Öğrenciler bu dönemde üniversitede gitmek isteyecekleri bölümleri düşünerek zorunlu derslerle birlikte seçmeli dersler seçiyorlar ve bu derslerden yılın belli dönemlerinde GCSE(General Certificate of Secondary Education) denilen Türkiye’deki yeni sınav sistemine benzer sınavlara giriyorlar. Bu sınavlar öğrencinin 2 yıllık eğitim hayatında belli aralıklarla devam ediyor. Öğrencinin düşük aldığı bir sınava diğer dönemde tekrar girme şansı var. İki yıl içinde GCSE’den girdikleri sınavlarda başarılı olan öğrenciler A-Level (Advanced Level) denilen kendilerini üniversiteye veya bir mesleğe hazırlayan kurslara yönlendiriliyorlar. Burada da iki yıl daha eğitim görüp, yine bu eğitim dönemi içinde oldukları sınavlardan aldıkları puanlara göre üniversitelere başvuruyorlar. Sonra da üniversite hayatı.

Bu ülkede diğer bir husus ise burada öğrencilerin okulda oldukları ve ülke geneli yapılan SAT, GCSE ve A-Level dahil oldukları tüm sınavlar klasik oluyor. Yani burada test diye bir şey yok Peki nasıl oluyor derseniz, GCSE ve A-Level sınavları için örnek. Burada Türkiye’deki ÖSYM benzeri Edexcel, AQA, OCR v.b. gibi özel sınav yapan kuruluşlar mevcut. Okullar bu kuruluşlarla anlaşma yaparak öğrencileri sınavlara hazırlıyorlar. Ayrıca okullar ders ders farklı kuruluşlarla anlaşma imkanlarına da sahip. Örneğin herhangi bir okul Matematik için Edexcel ile anlaşmış olsun. Okul öğrencilere Edexcel’in kitabını esas alarak eğitim veriyor. Bu kitaplar’da National Curriculum(Ulusal Müfredat) ‘a uygun olarak hazırlanmış kitaplar. Kuruluşlar müfradata uygun kalmak şartıyla konuları istedikleri sırada verebiliyorlar. Lineer veya modüler olarak eğitim modelleri mevcut. Onun için kuruluşların kitaplarında farklılıklar olabiliyor. Öğrenciler yılın belli dilimlerinde sınavlara giriyorlar. Sınavlar klasik olarak yapılıyor. Ve sınavları bu kuruluşların bünyesinde çalışan görevli öğretmenler okuyup değerlendiriyor. Evet yanlış duymadınız sınavları kontrol edip değerlendiren öğretmenler var. Hani bir zamanlar ÖSYM başkanının sınavda açık uçlu sorular soracağız (yani klasik soru) diye gündeme getirip sonra ardından kıyamet koparılan böyle bir şey nasıl olur, sınavları nasıl adaletli okuyacaksınız diye itiraz edilen ve söylendiğiyle kalınan sistem İngiltere’de yıllardır uygulanıyor. Her sorunun belli bir puanı var, sorunun yapılış yoluna belli bir puan ve doğru sonuca da belli bir puan verilip değerlendirme yapılıyor.

• Okul Eğitimi (School Education):

Bütün vatandaşların alması gereken zorunlu eğitim dönemidir. Öğrenciler 6-11 yaş arasında ilköğrenim ve 11-16 yaş arasında da orta öğrenim olmak üzere 16 yaşına kadar toplam 10 yıl zorunlu okul eğitimi alırlar. 16 yaşında GCSE (General Certificate of Secondary Education) adlı sınavı veren öğrenciler mezun olmuş sayılırlar. GCSE sertifikası Türkiye’deki lise diplomasına eş sayılır. Bu zorunlu eğitim çoğunlukla devlet okulları tarafından verilse de öğrencilerin yaklaşık %7 si özel okullara devam eder.

Burada eğitim üç yaşında zorunlu olmayan Nursery School (ana sınıfı) ile başlıyor. Ana sınıfına gitmek zorunlu değil, ama buradaki öğrencilerin çoğunluğu ana sınıfına gidiyor. Ondan sonra beş yaşında zorunlu eğitim başlıyor. Ve bu ükede zorunlu eğitim 11 yıl sürüyor. Yani beş yaşında okula başlayan bir öğrenci on altı yaşına kadar eğitim görüyor. Ayrıca herhangi bir üniversiteye gitmek isteyen öğrenciler iki yıl daha lise eğitiminin devamını okumak zorundalar. Yani üniversite okumak isteyen bir öğrenci eğer ana sınıfına da gitmişse yaklaşık 15 yıl okumak zorunda.

3-5 yaşları arası zorunlu olmayan Nursery School (ana sınıfı) demiştik. Öğrenci Nursery School’u bitirdikten sonra altı yıllık Primary School serüveni başlıyor. Primary School’da iki yıllık “Key Stage 1″ denilen bir seviye ile dört yıllık “Key Stage 2″ denilen seviyeye ayrılmış. Primary School yaş ve sınıf olarak bizim ilköğretimin ilk bölümüne denk ama gösterilen derslere baktığınızda hiçte öyle değil.

Primary School’da öğrencilere;

-Art and Design (Sanat ve Dizayn)

-Design and Technology (Dizayn ve Teknoloji)

-English(İngilizce)
-Geopraphy(Coğrafya)
-History(Tarih)
-Information and Communication Technology (Bilgi ve İletişim Teknolojileri)
-Mathematics(Matematik)
-Music(Müzik)
-Physical Education (beden eğitimi)

-Science(Bilim)

gibi dersler veriliyor. Ayrıca Religious Education (Din Eğitimi)’de Key Stage 1 ve 2 de verilmek zorunda.

Derslerde görsellik çok ön planda. Zaten buradaki Primary School’lara gittiğinizde koridorlarda o kadar çok sosyal faaliyetler var ki bir şeylere çarpmadan yürümek zor. Yani bir önceki cümlem biraz abartı mı oldu bilemiyorum ama bu ülkede öğrencilere yaptırdıkları her aktiviteyi sınıflarda veya koridorlarda sergiliyorlar. Burada ilköğretim öğrencinin yaratıcılığın geliştiği bir dönem olarak görülüyor ve onunla ilgili eğitimlere ağırlık veriliyor.

Altı yıllık Primary School bittikten sonra Secondary School başlıyor. O da üç yıllık “Key Stage 3″ ile iki yıllık “Key Stage 4″ seviyelerinden oluşuyor. Burada Key Stage 3 bizim ilköğretimin ikinci bölümüne denk sayılır. Key Stage 4 ise ortaöğretimin ilk iki yılına denk sayılabilir.

“Key Stage 3″ seviyesinde öğrencilere;

-Art ve Design(Sanat ve Dizayn)

-Design and Technology(Dizayn ve Teknoloji)

-Geopraphy(Coğrafya)
-ICT (Information and Communication Technology-Bilgi ve İletişim Teknolojileri)

-Modern Foreign Languages (Modern Yabancı Diller-içinde Türkçe’de var)

-Physical Education (beden eğitimi)

-Citizenship(Vatandaşlık)

-English(İngilizce)

-History(Tarih)

-Mathematics(Matematik)

-Music(Müzik)

-Science(Bilim)

-Religious Education (Din Eğitimi)

dersleri gösteriliyor.

“Key Stage 4″ seviyesinde ise öğrencilere;

-Citizenship(Vatandaşlık)
-ICT (Information and Communication Technologies-Bilgi ve İletişim Teknolojileri)
-Physical Education

-English(İngilizce)
-Mathematics(Matematik)
-Science(Bilim)
-Religious Education (Din Eğitimi) dersleri gösteriliyor.

• İleri Eğitim (Further Education):

Okul eğitimi dönemini tamamlayan öğrencilerin iş hayatına atılırken tek alternatifleri üniversite değildir. İngiltere’de mesleki ve sosyal alanlarda eğitim veren kısa veya uzun süreli pek çok ileri eğitim okulu vardır bunlar pek çok iş koluna yönelik sayısız diploma ve sertifika programları sunarlar. 3 aydan 2 yıla kadar olabilen bu mesleki eğitim programları pek çok saygın ve tanınmış “College” veya “Institute” tarafından yürütülür ve öğrencilere pazarlamadan denizciliğe, turizmden tasarıma kadar pek çok alanda yeterli sertifikalar ve diplomalar sunarlar. Bu sertifika programları, yabancı öğrenciler tarafından da hem düşük maliyetli hem de kısa süreli olmaları sebebiyle tercih edilirler.

• Yüksek Eğitim (Higher Education):

İngiltere’de yüksek öğrenim, Türkiye’deki gibi “lisans »yüksek lisans” olarak iki aşamalı değildir, “A-Level” » “Lisans” » “Yüksek Lisans” şeklinde ilerleyen üç aşamadan oluşur.

• A-Level: Okul eğitimini tamamlayan öğrenciler üniversiteye başlamadan önce iki akademik yıl boyunca A-Level okullarına giderler. Öğrencilerin hangi üniversiteye yerleştrileceği A-Level başarı notuna göre belirlenir

A level ya da Advanced Level İngiltere’de üniversiteye başlayabilmek için alınması gereken standart ve zorunlu ön eğitimdir. A-Levelda eğitim süresi iki akademik yıldır yıldır ve bunu takip eden asıl üniversite eğitiminin eğitim süresi 3 yıldır. Toplam yüksek öğrenim 5 yıl sürer.

(Her ne kadar İngiltere’de son derece yüksek not ortalamasıyla mezun olan İngiliz öğrenciler ve A-Level sınavına ikinci defa girecek öğrenciler için 3 dönemlik A-Level alternatifi bulunsa da, bu Türkiyeli öğrenciler için bir alternatif değildir. Türkiye’den bu konuda yanlış yönlendirilerek gelen öğrenciler olduğunu ve burada yeniden en az 5 dönemlik programlara başlamak zorunda kaldıklarını unutmayın,

Lise veya üniversite eğitiminin aksine, öğrenciler sadece üç veya dört ders alırlar ve sadece bu derslerden sorumlu olurlar.

A Level diplomasını alan bütün öğrenciler bir İngiliz üniversitesi tarafından kabul edilir, fakat a level diploma notu yüksek olan öğrenciler daha iyi üniversitelere yerleştirilir ve üniversite yerleştirmesinde esas olan A-Level diploma notudur.

A-Level aynı zamanda bu eğitim süresince alınan her dersin sonunda alınan belgeye verilen isimdir. Mesela A-Level eğitimi süresince, edebiyat, hukuk ve iletişim derslerini almış olan bir öğrenci eğer her üç derste de başarılı olursa edebiyat A-Level diploması, hukuk A-Level diploması ve iletişim A-Level diploması olmak üzere üç ayrı belge alır.

A-Level üniversite eğitimine hazırlık eğitimi olduğu için; öğrenciler, üniversitede okumayı planladıkları alanlara göre ders ve A-Level bölümü seçmelidirler ve bu hayati bir noktadır… Mesela,üniversitede mühendislik okumak isteyen bir öğrencinin, A-Level eğitimi aldığı “college”de matematik ve fizik derslerini alması gerekir ve bu derslerden A-Level derecesine sahip olarak mezun olması gerekir. Mühendislik bölümleri genelde bu iki derste A-Level derecesini zorunlu tutarlar.

A-Level aynı zamanda İngiltere’de profesyonel bir kariyere başlamak için de gerekli bir eğitimdir. Pek çok firma üniversite mezunu olmayan adaylar için, en az iki dersten A-Level derecesini işe başvuru şartı olarak istemektedir.

Genelde bütün üniversiteler en az iki ayrı dersten A-Level diploması ister. Fakat tercih edilen Cambridge Üniversitesi, Oxford Üniversitesi, Imperial College ya da Londra Üniversitesi’nin kimi fakülteleri 3 yada 4 dersten A-Level derecesi talep ederler.

İngiltere’de üniversite eğitimi genel olarak kolay bilinir. Asıl zor olan, A-Level eğitimidir, ve iyi A-Level dereceleri için öğrencilerin ciddi bir çalışma temposunda olması gerekir.

A-Level eğitiminin avantajları

• A-Level dünyanın her yerinde tanınan uluslararası geçerli bir diplomadır.
• İngiltere’de üniversite eğitimi için standart ve klasik ön eğitim yöntemidir.
• Cambridge Üniversitesi, Oxford Üniversitesi, Imperial College gibi okulların öğrenci kabul ederken tanıdığı ve kabul ettiği tek yeterlilik belgesidir. Ayrıca tıp, diş hekimliği, ve veterinerlik gibi klinik bölümler sadece A-Level diploması olan öğrencileri kabul ederler.
• Her öğrencinin eğilimleri ve yetenekleri A-Level eğitiminin birinci yılında uzmanlar tarafından dikkatlice gözlenir ve üniversitede okunacak bölüm seçilmeden önce her öğrenci için ciddi bir danışmanlık hizmeti verilir.
• Genel olarak, öğrenciler şu derslerden sadece 4 tanesini seçerler:Mühendislik / Fen Bilimleri alanlarında üniversite eğitimi alacak olanlar: Matematik, İleri Matematik, Biyoloji, Kimya ve Fizik…İşletme / Hukuk / Sosyal Bilimler alanlarında üniversite eğitimi alacak olanlar: Matematik, İşletme, Hukuk, Ekonomi, Muhasebe, İngiliz Edebiyatı, Psikoloji…Tıp, Diş Hekimliği gibi klinik alanlarda üniversite eğitimi alacak olanlar, sadece bu alanlarda uzmanlaşmış A-Level okullarında kendi branşlarına uygun dersler alırlar.Ayrıca: Genel olarak bütün öğrenciler şu alanlarda ek ders seçebilirler: Güzel Sanatlar, Coğrafya, Tarih, Bilgisayar Teknolojileri, Siyaset Bilmi, Medya, Sosyoloji vb. (Seçmeli ders genelde o alanda üniversite eğitimi almak isteyen öğrenciler için ciddi bir artı puan oluşturur.

• Lisans eğitimi: İki akademik yıl süren A-Level eğitiminin ardından başlar ve toplam 3 yıl sürer. A-Level eğitimiyle birlikte toplam 5 yılık bir sürede üniversite eğitimi tamamlanmış olur. Genel olarak sosyal bilimler alanında lisans diploması alanlar BA (Bachelor of Arts), fen bilimleri alanında lisans diploması alanlar da BSc (Bachelor of Science) ünvanını alırlar. Cambridge ve Oxford gibi dünyanın en eski üniversitelerini barındıran bu ülkenin güçlü ve tarihi bir eğitim anlayışı vardır

İngiltere’de lisans eğitimi almak isteyen öğrencilerin daha en baştan bilmesi gereken bir kaç nokta var:

• İngiltere’de üniversite eğitimi 4 değil 3 yıldır.
• Fakat bu Türkiye’de liseden mezun olmuş bir öğrencinin üniversite eğitimini 3 yılda tamamlayabileceği anlamına gelmez. Öğrencinin tercihine göre, bu (normalde) toplam 5 yıl (kimi durumlarda da) toplam 4 yıl sürer.
• Türkiye’de liseden mezun olmuş olmak, İngiltere’de üniversiteye başlayabilmek için yeterli değil. Çünkü İngiliz eğitim sitemi Türkiye’dekinden oldukça farklı.

Türkiye’deki lise diploması İngiltere’de orta öğrenimini tamamlamış bir öğrencinin mezuniyet belgesine (GCSE – General Certificate of Secondary Education) eş sayılır; FAKATİngiltere’de orta öğrenimi tamamlamış olan İngiliz vatandaşları da doğruca üniversiteye başlayamaz.

İngiltere’de üniversite seçme sistemi Türkiye’dekinden son derece farklı ve faydalı bir yöntemle yapılır. Öğrencilerin üniversiteye yerleştirilmeleri 2 saatlik bir sınava indirgenmez, 16-17 yaşında daha ne olmak istediğini kendisi bile bilmeyen bir gencin bir optik forma yazdığı tercihlerden birine yerleştirilmesi de uygun görülmez, ve üniversite yerleştirmesinin lise birinci sınıfta 14 yaşındayken ciddiye alınmayan matematik dersinden etkilenmesine sebep olan “orta öğretim başarı puanı” gibi bir uygulama bir Britanyalıya son derece komik gelebilir. Ve en önemlisi bir Türkiyeli öğrencinin ÖSS’de aldığı sonucun İngiltere’de üniversiteye başlamasında hiçbir etkisi yoktur.

Üniversite Yerleştirme Sistemi

En baştan İngiliz eğitim sisteminin farklılığından bahsetmek gerekiyor. İngiltere’de Türkiye’dekine benzer bir ilköğretim – orta öğretim ayrımı bulunmaz. “Zorunlu öğrenim” veya “okul eğitimi” daha uygun olabilir.

Öğrenim 6 yaşında başlar ve 10 yıl kesintisiz devam eder, 16 yaşında öğrenim sürecini tamalayan öğrenciler Türkiye’deki lise diplomasına denk sayılan GCSE sınavına girerler (General Certificate of Secondary Education) ve aynı isimli belgeyle mezun olurlar.

GCSE belgesiyle orta öğrenimlerini tamamlayan öğrenciler üniversiteye başlayabilmek için A-Level (Advenced Level) adı verilen ayrı bir ön eğitimi tamamlamak zorundadırlar. Normal ve standart olan A-Level eğitimini tamamladıktan sonra A-Level başarı notuna göre üniversite yerleştirmeleri yapılır, fakat yabancı öğrenciler için ayrıca Foundation year adı verilen bir alternatif de vardır…

• Yüksek Lisans (Master): İngiltere’de yüksek lisans çoğu bölümde tam zamanlı olarak sadece 1 yıl sürer. 10-20 bin kelime uzunluğundaki tezinizi ise derslerin bittiği yaz, ya da daha sonraki bir tarihte teslim etmeniz beklenir. Yüksek lisans seviyesinde en yaygın akademik ünvanlar MA (Master of Arts), MSc (Master of Science), MMus (Master of Music) ve LLM (Master of Laws)dir. ve iki tip yüksek lisans programı vardır: Taught Master ve Research Master. Research Master, bir sınıfta eğitim görme anlayışı yerine öğrencinin kendisine verilen bir alanda bağımısız olarak araştırma yapması ve 30-40 bin kelimelik bir tez hazırlaması ve bu teze göre diplomasını alması anlayışı üzerine kurulmuştur.

İngiltere’de üniversiteler uluslarası öğrencilere çok yüksek kalitede ve tüm dünyada geçerliliği olan 50,000 den fazla yüksek lisans programı sunuyor. Genelde bir yılda tamamlanabilen bu programlar yurtdışında ve İngilizce dilinde eğitim görmek isteyen öğrencilerin ilk tercihi. 2003/2004 öğretim yılında yurtdışından 203.210 öğrenci İngiltere’de öğrenim görüyordu. Yüksek lisans programlarında öğrencilerin %30 u yabancılardan oluşuyor. Bu nedenle İngiltere üniversiteleri yabancı öğrencilerle yakından ilgilenmekte uzmanlaşmış durumda. Her üniversitede yalnızca uluslararası öğrencilerin işleriyle ilgilenen ofisler ve çeşitli dernek ve kuruluşlar mevcut.

İngiltere’de yüksek lisans çoğu bölümde tam zamanlı olarak 1 yıl, yarı zamanlı olarak 2 yıl sürer. 10-20 bin kelime uzunluğundaki tezinizi ise derslerin bittiği yaz, ya da daha sonraki bir tarihte teslim etmeniz beklenir.

Master programına kabul edilmek için aynı ya da benzer bir bölümden iyi dereceyle mezun olmuş olmanız gerekir. Bu çoğu üniversitede İngiltere diploma derecelendirme sistemine göre 2.1 upper second diploma notudur. Cambridge ve Oxford gibi seçici üniversiteler mutlaka alınabilecek en yüksek diploma notunu, yani first degree isterler.

Master programları genelde sınıflarda bulunan az sayıda öğrencinin derse aktif katılımlarının beklendiği bir sistemle eğitim verirler. İngiliz eğitim sisteminde ve özellikle yüksek lisans seviyesinde grup halinde çalışmak, projeler hazırlamak ve sunum yaparak bilgilerinizi diğer öğrencilerle paylaşmak oldukça önemlidir.

Yüksek lisans seviyesinde en yaygın akademik ünvanlar şunlardır: MA (Master of Arts), MSc (Master of Science), MMus (Master of Music) ve LLM (Master of Laws).

Taught Master, yanı öğretilen master dışında bir de Research Master yani araştırma masteri seçeneği vardır. Öğrenciler derslere girmek yerine bir eğitmenin gözetiminde kendi başlarına araştırma yaparak 30-40 bin kelime uzunluğunda bir tez hazırlarlar. Bunun sonucunda kazanılan ünvana MRes (Master of Research) adı verilir.

Yüksek lisans programları içinde en zoru MPhil (Master of Philosophy)’dir. Hakkında bilgisi olmayanların felsefe masteri sanarak yanılgıya düştükleri bu program herhangi bir konuda tam zamanlı 2 yıl süren bir eğitim gerektirir. Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler Türkçe’de çoğunlukla doktora olarak bilinen PhD (Doctor of Philosopy) ünvanını almak üzere eğitimlerine devam etmeyi seçebilirler.

İngiltere’de herhangi bir master programına katılmak için İngilizcenizin proficiency ya da advanced seviyesinde olması gerekmektedir. Bunun yanında iyi bir diploma notu ortalaması ve mümkünse başvurduğunuz alanla ilgili olabilecek diğer eğitim belgeleri – sertifikalar gibi belgeler gerekmektedir.

Eğer diğer kriterleriniz uygunsa fakat İngilizcenizin yeterli olduğunu düşünmüyorsanız ya da mezuniyet not ortalamanız yeterli değilse veya başka eksik noktalarınız varsa, bir pre-master programına başvurmak izin için en doğrusu olur. Pre-Master programını mevcut akademik başarı durumunuzu yükseltmek ve daha iyi programlar tarafından kabul edilmek için bir alternatif olarak da değerlendirebilirsiniz.